INTEGRITI PERKHIDMATAN AWAM (ANCAMAN RASUAH DAN CABARAN MENANGGANINYA)

Oleh
MOHAMAD YUSOFF AKOPE
BADAN PENCEGAH RASUAH MALAYSIA


PENDAHULUAN

Integriti atau Keutuhan merupakan satu istilah keramat yang menjulang nama sesebuah tamaddun peradaban manusia dahulu kala sehingga disegani dan disanjungi sehingga kini. Tamaddun Greek, Rom, Parsi, Turki, Empayar-Empayar Kerajaan Islam, Kerajaan Kesultanan Melaka antara contoh terdekat, berkembang pesat atas asas yang kukuh iaitu ketinggian integriti institusi-institusi pemerintahannya dan budaya hidup masyarakat yang berteraskan nilai murni yang tinggi. Kejatuhan tamaddun berkenaan juga kerana masalah krisis integriti.

Integriti ditakrifkan oleh Dewan Bahasa sebagai Kejujuran. Manakala Oxford Dictionary merumuskan integriti sebagai HONESTY, WHOLENESS, SOUNDNESS, QUALITY OF BEING HONEST.

Maka dengan itu, keutuhan menuntut kepada ketinggian budi pekerti dan nilai murni. Keutuhan pengurusan pula merujuk kepada kualiti diri setiap individu yang berada dalam sistem sesebuah organisasi, samada ia seorang pemimpin atau seorang pekerja bawahan. Tidak mungkin sesebuah organisasi boleh mengecapi pencapaian terbaik tanpa kualiti yang ada pada setiap diri individu yang mendokongnya. Perkara inilah yang tersirat di sebalik

konsep TQM yang menegaskan “Qualiti Performance Come Only From Quality People”, . Pekerja berkualiti bukan sekadar “do the right thing, at the rihgt time, at all the time” tetapi memiliki maruah dan nilai diri yang tinggi dengan ciri-ciri seperti adil, jujur, amanah, benar, telus dan bersyukur.


1.4. Namun kini dunia dilanda dengan isu-isu yang menyentuh integriti samada terhadap individu mahupun sistem pentadbiran sesebuah negara. Antara isu integriti ialah masalah rasuah, penyelewengan dan penyalahgunaan kuasa. Malaysia tidak terkecuali dari gejala rasuah. Sistem pentadbiran kerajaan kini dilanda rasuah di semua sektor. Tentunya Perkhidmatan Awam Malaysia juga tidak terkecuali malah menjadi fokus perbincangan masyarakat tempatan dan antarabangsa.


2. RASUAH DI MALAYSIA


2.1. PERSEPSI ANTARABANGSA MENGENAI RASUAH DI MALAYSIA


Transparency International iaitu satu badan NGO yang prihatin terhadap rasuah di peringkat antarabangsa telah mengeluarkan corruption perception index (CPI). Index rasuah terhadap Malaysia yang dikeluarkan sejak dari tahun 1995 menunjukkan kedudukan Malaysia tidak berubah dalam tempoh 5 tahun yang lepas iaitu dari 5.28 (1995), 5.32 (1996), 5.01 (1997), 5.3 (1998) dan 5.1 (1999)


Sebaliknya negara seperti Denmark dan Hong Kong umpamanya menunjukkan peningkatan mata dalam index tersebut dari tahun ke tahun. Contohnya Denmark, dari mata 9.33 (1996) kepada mata 10 (1999). Hong Kong dari mata 7.01(1996) kepada 7.7 (1999) dan Singapora dari mata 8.80 (1996) kepada 9.1 (1999) (mata 10 merupakan tahap tertinggi dalam CPI yang bermaksud negara tersebut bebas daripada rasuah dan sebaliknya semakin rendah mata semakin tinggi rasuah dalam negara berkenaan).

Kajian BPR

Berdasarkan perangkaan BPR dalam tempoh 20 tahun kebelakangan (1978 – 1997), menunjukkan kadar rasuah meningkat dan membimbangkan.

2.2.1. Maklumat

Jumlah maklumat dalam tahun 1978 adalah 6,139 tetapi telah meningkat kepada 10,096 pada tahun 1997 atau pertambahan 64.5%, iaitu peningkatan purata 3.2% setahun.

Siasatan Terbuka

Jumlah siasatan terbuka pula menunjukkan peningkatan sebanyak 143 kes atau 40.9% dalam tempoh yang sama, iaitu 350 siasatan dalam tahun 1977, meningkat kepada 493 siasatan dalam tahun 1997. Secara purata, bilangan kes siasatan telah meningkat sebanyak 2.0% setahun.

2.2.3. Tangkapan
Dari segi tangkapan, perangkaan 10 tahun pertama (1978-1987) seramai 1,949 orang, berbanding dengan jumlah tangkapan bagi tempoh 10 tahun kedua (1988-1997) di mana seramai 3,298 orang. Perangkaan ini menunjukkan peningkatan tangkapan sebanyak 1,349 atau 69.2%.

2.2.4. Laporan BPR (Tatatertib)

Berhubung dengan Laporan BPR (Tatatertib) terhadap pegawai awam, perangkaan bagi 10 tahun pertama (1978-1987) ialah sebanyak 987 laporan berbanding dengan jumlah laporan sebanyak 1,369 bagi tempoh 10 tahun kedua (1988 -1997), menunjukkan peningkatan sebanyak 382 atau 38.7%.

Kajian ahli-ahli kriminologi mendapati daripada 10 jenayah yang dilakukan hanya satu kes sahaja yang dilaporkan.

3. TAKRIF RASUAH

Perkataan “rasuah” berasal daripada perkataan Arab yang berbunyi “al-risywah”. Dalam Al-Quran, rasuah digolongkan dalam kata umum batil, iaitu meliputi juga perbuatan jenayah lain seperti merompak, memeras ugut dan menipu. Dalam masyarakat tempatan telah wujud beberapa simpulan bahasa yang memberi makna rasuah seperti “tumbuk rusuk” dan “makan suap”. Sejajar dengan perubahan masa dan peredaran zaman, istilah-istilah baru telah digunakan bagi menggambarkan pengertian rasuah seperti “wang kopi”, “undercounter payment” dan “duit pelincir.”

Dalam pengertian sosiologi pula, rasuah dianggap sebagai suatu perlakuan yang bertentangan atau menyeleweng daripada corak atau standard perlakuan kehidupan yang menjadi kebiasaan, yang tidak syak lagi bertentangan dengan nilai-nilai moral dan akhlak serta kod etika yang baik.

Dalam sebuah kamus yang terkenal, Webster’s Third New International Dictionary (1961) mendefinisikan rasuah
sebagai:

“ an inducement [as if a public official] by means of improper considerations (as bribery) to commit a violation of duty.”

M.McMullan - Theory of Corruption (Article) mendefinasikan rasuah sebagai ‘Seorang pegawai kerajaan adalah melakukan rasuah apabila beliau menerima wang atau apa-apa (barangan atau perkhidmatan) bernilai wang kerana melakukan sesuatu yang berkaitan urusan tugasnya, iaitu mengabaikan tanggungjawabnya atau tidak mematuhi panduan yang ditetapkan atas alasan yang tidak wajar’ (a public officer is corrupt if he accepts money or money’s worth for doing something that he is under duty to do anyway, that he is under a duty not to do, or to exercise a legitimate discretion for improper reasons).

Jacob Van Kleveren dalam artikalnya “the Concept Of Corruption” mengatakan ‘Penjawat Awam menyalahguna kuasanya untuk mendapat pendapatan tambahan daripada orang awam’ (a civil servant abuses his authourity in order to obtain an extra income from the public ) adalah melakukan rasuah.

Perdana Menteri Malaysia, Dato’ Seri Dr. Mahathir Mohamed (di petik dari Kertas Kerja Prof. Madya Dr. Syed Arabi Idid: Pencegahan Rasuah Dari Perspektif Komunikasi) mengatakan ‘Umumnya, rasuah difahami sebagai memberi sesuatu supaya seseorang akan menyalahgunakan kuasanya dan bertindak memihak kepada pemberi’ (generally, corruption is understood as giving something so that he will abuse his power and act favouring the giver ) dan beliau juga mengatakan rasuah lebih dikenali sebagai amalan yang membolehkan seseorang memperolehi ganjaran melalui cara-cara yang tidak halal ( Corruption is better known as a practice which enables someone to obtain remuneration through illegitimate mean).

McKee M.H., dalam The Transparency International Source Book 1996 mengatakan rasuah:

“…involves behavior on the part of officials in the public sector, whether politicians or civil servants, in which they improperly and unlawfully enrich themselves, or those close to them, by the misuse of power entrusted to them.”

4. BENTUK KESALAHAN RASUAH

Secara umumnya bentuk kesalahan rasuah yang sering dilakukan mencakupi perlakuan-perlakuan yang boleh dikelaskan dalam tiga kategori berikut:

4.1 Menerima dan Memberi Sogokan sama ada secara :

Rasuah Spontan

Sogokan berbentuk spontan ini biasanya melibatkan mereka yang tidak mengenali antara satu sama lain dan biasanya perbuatan ini berlaku tanpa dirancang. Sebagai contoh, pegawai penguatkuasa undang-undang jalan raya yang meminta "kertas biru" supaya boleh melepaskan seorang pemandu yang melanggar had laju.

Rasuah Bersindiket

Sogokan dalam bentuk ini berlaku selalunya setelah ada persetujuan bersama. Biasanya pemberi dan penerima telah saling kenal mengenali. Perbuatan jenayah mereka ini telah dirancang terlebih dahulu bagi mengelakkan daripada dikesan oleh orang lain. Contoh, pegawai penguatkuasa undang-undang menerima rasuah secara bulanan daripada taukeh syarikat pengangkutan, Contoh lain ialah kes Lesen terbang dan lesen gerenti lulus.

4.2 Menyalahgunakan kuasa atau kedudukan

4.2.1. Satu lagi jenis kesalahan yang membimbangkan ialah kesalahan menyalahgunakan kuasa, iaitu menggunakan kedudukan atau jawatan rasmi untuk kepentingan diri. Kesalahan menyalahgunakan kuasa ini dilakukan oleh Anggota Pentadbiran, Ahli Parlimen dan Dewan Undangan Negeri dan juga pegawai awam. Kesalahan ini diperuntukkan di bawah seksyen 15 Akta Pencegahan Rasuah 1997 iaitu kerana menggunakan kedudukan awamnya bagi mendapatkan suapan, seperti yang ditafsirkan dalam seksyen 2 APR 1997. Contohnya memberikan projek perumahan atau tanah kepada sanak saudara terdekat tanpa mengistiharkan kepentingan.

4.2.2.Seksyen 15 ini sebenarnya adalah ubahsuai dari seksyen 2 Ordinan Dharurat No. 22 Tahun 1970 yang masih terpakai sekarang. Di bawah Ordinan 22, seseorang itu adalah bersalah jika terlibat dengan corrupt practice. Corrupt practice bermaksud menggunakan kedudukannya untuk faedah kewangan atau faedah-faedah lain bagi diri sendiri, saudara-mara atau sahabat handainya (using his position for his pecuniary or other advantage) .


4.2.3.Terdapat anggapan di bawah seksyen 15(2) Akta ini yang menyatakan, sesiapa yang membuat sesuatu keputusan atau apa-apa tindakan di mana dirinya, saudara atau sekutu mempunyai kepentingan adalah dianggapkan telah menggunakan kedudukannya untuk mendapat suapan.

4.3 Mengemukakan Dokumen Palsu
Kesalahan ini adalah sebagaimana yang diperuntukkan dalam seksyen 11(c) Akta Pencegahan Rasuah 1997. Secara ringkasnya seksyen ini bermaksud, mana-mana orang memberi kepada ejen, atau ejen memberi kepada prinsipalnya, suatu dokumen yang diketahuinya mengandungi butir matan palsu, yang mana prinsipalnya mempunyai kepentingan, dengan tujuan untuk mengelirukan prinsipalnya.Contohnya tuntutan perjalanan yang mengandungi butiran bayaran penginapan dan perbatuan yang palsu; butir-butir resit bayaran atau invoice bekalan yang palsu; dan seumpamanya.

5. SEBAB-SEBAB BERLAKU RASUAH

5.1. Rasuah berlaku kerana wujud tiga unsur utama iaitu kuasa, kelemahan dalaman dan peluang:

Kuasa

Memiliki kuasa melalui pelantikan jawatan
Kuasa Pentadbiran melalui pilihanraya

Kelemahan Dalaman

Kawalan Dalam Organisasi
Kawalan Diri - Moral dan Etika (Keimanan)

Peluang

Menggunakan peluang atau kesempatan yang ada untuk kepentingan diri ketika memiliki kuasa dan tiada kawalan dalaman.

5.2. Disamping itu, beberapa faktor berkaitan juga telah dikenalpasti menjurus kepada perlakuan rasuah:

a. Faktor Kelemahan Individu

Sikap ingin hidup mewah melebihi punca pendapatan rasmi
Perasaan tamak untuk membuat harta dan cepat kaya
Sikap suka berjudi dan berhutang serta boros.

Faktor Sosial dan Kebudayaan

Kemerosotan penghayatan nilai murni dan etika
Keadaan masyarakat yang buta huruf
Amalan tradisi seperti pemberian ang-pow dan buah tangan
Keperluan perkhidmatan asas dan sosial melebihi kemudahan yang sedia ada seperti penambahan aksesori kenderaan yang berlebihan dan sering melancong.

Faktor Kepimpinan dan Pentadbiran

Kelemahan pemimpin sesuatu organisasi
Melambatkan-lambatkan urusan pejabat
Overgrown bureaucracy
Terlampau banyak penurunan kuasa.

Faktor Pembangunan Ekonomi dan Modenisasi

Perlaksanaan projek-projek pembangunan tanpa kawalan
Tekanan modesasi untuk hidup berlumba-lumba.

Faktor Politik

Mencari kekayaan melalui politik
Menyalahgunakan kuasa dan nepotisme.

6. KESAN-KESAN RASUAH

Rasuah dan penyalahgunaan kuasa memberi pelbagai kesan. Antara kesan-kesan yang dikenalpasti ialah :

Ketidakadilan Sosial

Jenayah rasuah juga secara jelas mengakibatkan ketidakadilan sosial, yang mana berlaku penindasan ke atas golongan miskin dan menafikan hak golongan tertentu. Mereka yang miskin dan tidak berpengaruh akan lebih tertindas kerana tidak mampu membuat bayaran rasuah dan dinafikan hak-hak mereka sebagai warganegara.

Meninggikan kos hidup

Para peniaga yang memberikan rasuah terpaksa meninggikan harga barangan dan perkhidmatan bagi menampung kos tambahan ini. Ini boleh menyebabkan inflasi dan kos hidup meningkat. Kajian mendapati rasuah menyebabkan peningkatan harga barang dan perkhidmatan antara 10% hingga 20%. Kesan rasuah terhadap ekonomi telah dijelaskan oleh Dieter Frisch, bekas Director-General of Development at the European Commision di mana beliau mengatakan:

“corruption raises the cost of goods and services; it increases the debt of the country (and carries with it recurring debt-servicing cost in the future; it leads to lowing of standards, as sub-standards goods are provided and inappropriate or unnecessary technology is acquired; and its result in project choices being made based more on capital (because it is more rewarding for the perperator of corruption) than on manpower, which would be more useful for development.

Membahayakan nyawa

Pemaju dan kontraktor yang memberi sogokan kepada mereka yang terlibat terpaksa mengurangkan kualiti bahan binaan dan tidak mengikut spesifikasi yang ditetapkan. Ini akan menyebabkan bangunan atau jalan raya yang boleh membahayakan nyawa orang ramai.

Mengancam keselamatan negara

Membocorkan rahsia kerajaan, penjualan senjata api secara haram, membiarkan kebanjiran pendatang asing tanpa izin kerana menerima rasuah boleh mengancam keselamatan negara.

Kelemahan Penguatkuasaan Undang-undang

Kerana rasuah, penguatkuasaan peraturan dan undang-undang dilaksanakan secara tidak adil dan pilih kasih atau selective enforcement dan double standard berlaku. Yang menjadi mangsa adalah mereka yang tidak mampu memberi sogokan.

6.6. Pengaliran Keluar Modal

Wang yang diperolehi secara rasuah selalunya disimpan di bank pesisir pantai bagi mengelakkan daripada dikesan. Keadaan ini menyebabkan banyak wang mengalir keluar. P. E. Pedersen dalam artikelnya bertajuk The Search for the Smoking Gun (Euromoney, September 1996, muka surat 49) mengatakan sehingga US$30 billion bantuan yang diberikan kepada Africa berakhir dalam akaun-akaun individu tertentu di Bank Swiss. Jumlah ini adalah dua kali ganda Keluaran Dalam Negara Kasar tahunan bagi negara-negara Ghana, Kenya dan Uganda disatukan.

6.7. Mempengaruhi Dasar Pembangunan

Akibat jenayah rasuah, keputusan untuk pelaburan dan pembangunan akan lebih dipengaruhi oleh keuntungan peribadi pihak-pihak atau individu tertentu daripada kepentingan dan keperluan masyarakat.

6.8. Mempengaruhi Kadar Pelaburan dan Pertumbuhan Keluaran Dalam Negara Kasar (KDNK)

Jenayah rasuah juga memberi kesan kepada kadar pelaburan dan pertumbuhan Keluaran Dalam Negara Kasar. Paolo Mauro, ahli ekonomi IMF mendapati bahawa "rasuah mempunyai kaitan negatif yang kuat dengan pertumbuhan kadar pelaburan, tanpa mengira keadaan red tape yang dihadapi. Model Mauro ini menunjukkan bahawa satu sisihan piawai (standard deviation) pembaikan dalam "indeks rasuah" akan menunjukkan kepada peningkatan sebanyak 2.9 peratus Keluaran Dalam Negara Kasar (KDNK).

Menjual Maruah Diri :pegawai atau pemimpin yang menerima rasuah sebenarnya menjual kuasa dan juga menggadai maruah diri kepada pemberi rasuah.

7. LARANGAN-LARANGAN MELAKUKAN RASUAH

7.1 Perundangan

Akta Pencegahan Rasuah 1997 menetapkan pemberi rasuah, penerima rasuah dan orang perantaraan/orang tengah adalah melakukan kesalahan di bawah akta ini. Kesalahan-kesalahan rasuah juga terdapat dalam Kanun Kesiksaan, Akta Kesalahan Piliharaya, 1954 dan Akta Kastam, 1967.

7.2. Hukum Islam Terhadap Rasuah

Jenayah rasuah adalah satu tegahan agama. Allah s.w.t. berfirman yang bermaksud :-

“Dan janganlah kamu makan (atau mengambil) harta (orang-orang lain) di antara kamu dengan jalan yang salah, dan jangan pula kamu menghulurkan harta kamu (memberi rasuah) kepada hakim-hakim kerana hendak memakan (atau mengambil) sebahagian dari harta manusia dengan (berbuat) dosa, padahal kamu mengetahui (salahnya)”.
(Surah Al-Baqarah: 188)


Rasulullah s.a.w. bersabda mafhumnya:-

“Dikutuk (dilaknat oleh Allah) orang yang memberi dan menerima sogokan (rasuah) dalam hukum”.
(Riwayat Imam At-Tarmizi)

AJARAN CHRISTIAN

Jesus said to tax collectors, “Collect no more than the amount presribed for you.”

And to soldiers
“Do not extort money from anyone … be satisfied with your wages.”

Zacchaeus, a chief tax collector, said to Jesus after inviting him home, “If I have defrauded anuone … I will pay back four times as much ”.

And Jesus replied, “ Today salvation has come to this house … For the Son of Man came to seek out and to save the lost ”

Confucian

Confucius, about – 500 CE
“debated whether an emphasis on virtue would make officials too benevolent and hence corrupt.”

Hsiao Ching, - 145 CE parts of an Imperial edict
“Anyone arresting or informing on a person guilty of bribery would be given the bribe received by the accused”
“Some officials … make a business of presents and bribes.”

Wang an Shih, about 1050 CE
“attribute corruption to bad men and bad laws and referred to a multitute of minute and harassing prohibition.

(Confucius, as desribed in Syed Hussein Alatas, “Corruption: Its Nature, Causes and Function,” Aldershot, Hong Kong (ect) Avebury, 1990, page 54 ;
Hsiao Ching, Syed Hussein Alatas, op cit, page 44 – quoting Pan Ku, “The History of the Former Han Dynasty, Vol. 1, translated Homer M Dubs, Baltimore, Waverly press, 1988, page 306;
Wang an Shih, quoted by Syed Hussein Alatas, op cit, pages 72-74).

The teachings of Buddha –
About – 585 CE

“If an important minister neglects his duties, works for his duties, works for his own profit or accepts bribes, it will cause a rapid decay of public morals. People will cheat one another … take advantage of the poor, and there will be no justice for anyone.”

“ … only flatterers will find government position, and they will enrich themselves with no thought for the sufferings of the people”

“Unjust officials are the thieves of people’s happiness … they defraud both ruler and people and are the cause of the nation’s troubles.”

(Buddha. “The teaching of Buddha”, Tokyo, Bukkyo Dendo Kyokai, 630th revised edition, 1990, pages 468, 470.)

Hindu Writings

Men who are appointed by king to protect his subjects generally become hypocrites who take the property of others, and he must protect those subjects from them.
The king should banish and confiscate all the property of those evil-minded men who take the money from parties to lawsuits.

Law of Manu. About 600 CE (in written form probably later) . Chapter 7, sections 123, 124, translated by Wendy Doniger and Brian K Smith, London, Penguin Classics, 1991, page 14 (indebted to Syed Hussein Alatas, op cit, page 14, for locating reference)

Ancient Greece

Plato’s “Law”, about – 300 CE
“The servants of the nations are to render their service without taking any present…
The disobedient shall, if convicted, die without ceremony”

8. USAHA-USAHA PENCEGAHAN RASUAH

Sebenarnya kerajaan memandang berat terhadap masalah rasuah dan telah mengambil langkah-langkah bagi mebanteras gejala rasuah di Malaysia. Antara langkah-langkah yang diambil ialah :

Memperkemaskan Undang-Undang Pencegahan Rasuah iaitu dengan menggubal Akta Pencegahan Rasuah 1997 - Akta ini sebenarnya adalah gabungan dari tiga undang-undang rasuah yang terpakai sebelum ini iaitu Akta Pencegahan Rasuah 1961, Akta Badan Pencegah Rasuah 1982 dan Ordinan (kuasa-Kuasa Perlu) Dharurat, No. 22 Tahun 1970. Empat perubahan ketara dalam akta ini ialah mengadakan peruntukan kesalahan-kesalahan baru, tambahan kuasa kepada pendakwaraya dan BPR, perubahan dari segi kaedah undang-undang (prinsiples of the law) dan juga dari segi undang-undang keterangan. Selain daripada itu menambah hukuman penjara mandatori 14 hari dan tidak lebih 20 tahun. Selain daripada itu ia juga boleh dikenakan denda tidak kurang dari 5 kali nilai suapan rasuah atau RM10,000 mana yang lebih tinggi.

Meluaskan fungsi BPR sebagaimana dalam peruntukan Seksyen 8 APR 1997 iaitu dipertanggunjawabkan di bawah undang-undang untuk meneliti amalan, sistem dan prosedur kerja badan awam bagi mengurangkan ruang dan peluang perlakuan rasuah. Dalam pelaksanaan kajian ini BPR boleh mengarah, menasihati dan membantu ketua-ketua badan awam ke arah pembaikan sistem dan prosedur kerja yang lebih berkesan bagi mengurang kemungkinan berlakunya rasuah, penyelewengan dan penyalahgunaan kuasa.

Melancarkan Gerakan Pemantapan Keutuhan Sistem Pengurusan Pentadbiran Kerajaan Malaysia melalui penubuhan dan fungsi Jawatankuasa Keutuhan Pengurusan Pentadbiran Kerajaan (JKP) di peringkat Persekutuan, Negeri dan Daerah. Semua Menteri Besar, Ketua Menteri, Ketua Setiausaha Kementerian dan Ketua-ketua Jabatan dan agensi kerajaan di peringkat persekutuan, negeri dan daerah dikehendaki menubuhkan JKP masing-masing. Objektifnya ialah untuk mengwujudkan pentadbiran Kerajaan dan Perkhidmatan Awam yang cekap, berdisiplin serta integriti paling tinggi dengan mempertingkatkan amalan nilai-nilai murni serta mengatasi masalah rasuah, penyalahgunaan kuasa dan penyelewengan. Terdapat lapan (8) Terma Rujukannya bagi jawatankuasa berkenaan mengambil perhatian dalam mencapai objektif tersebut iaitu:

Perundangan
Sistem dan Prosedur
Nilai-Nilai Murni
Kod Etika
Pengiktirafan
Tindakan Pengesanan dan Punitif
Kawalan Dalaman
Tindakan Pemulihan

Di samping usaha besar itu, BPR juga di pertanggung jawabkan di bawah undang-undang (butiran f dan g,seksyen 8, APR 1997 supaya menjalankan aktiviti yang boleh mendidik orang ramai untuk menentang rasuah; dan mendapatkan dan memelihara sokongan orang ramai dalam memerangi rasuah.

MASALAH DALAM MEMERANGI RASUAH

Ciri Rasuah Yang Unik - Perbuatan rasuah merupakan suatu perlakuan jenayah yang unik kerana dalam kebanyakan keadaan pelaku dan mangsanya, sebenarnya adalah dua pihak yang berkepentingan (interested party). Dengan sebab itu, perlakuan jenayah rasuah sukar dikesan.

Faham Materialistik Yang Semakin Menebal - Terlalu menumpukan perhatian terhadap pembangunan dan mengutamakan keuntungan dan kurang memberi perhatian kepada aspek-aspek nilai muni, kawalan dan penguatkuasaan undang-undang dan peraturan.

Pegangan Agama / Nilai Murni Semakin Longgar – Tekanan hidup untuk berlumba-lumba mengumpul kekayaan daripada pembangunan yang pesat menyebabkan manusia lupa daratan dan melihat agama dan nilai murni tidak releven lagi dan lama kelamaan sensitiviti terhadap ajaran agama dan nilai murni semakin kurang. “The end Justified The Mean” menjadi pegangan dan cara hidup mereka.

Ikatan Sosial Yang Rapuh - hubungan sesama individu lebih bersifat materialistik atau ukuran benda, kepentingan perniagaan dan kekayaan. Hubungan kejiranan semakin renggang, rasa tanggungjawab terhadap orang lain yang tiada hubungan sudah malap. Makan tindakan yang diambil tidak diambil hirau risikonya kepada orang lain, persekitaran, masa depan bangsa, agama dan negara.

Penguatkuasaan Undang-Undang Terbatas - Ciri rasuah yang unik menyukarkan mereka yang melakukan jenayah rasuah di bawa ke pengadilan. Jika pun dibawa, masalah-masalah lain pula yang timbul seperti saksi enggan bekerjasama, keterangan tidak mencukupi dan seumpamanya.

Iltizam Kepimpinan Yang Lemah - Tidak ramai pemimpin yang sanggup bercakap melarang pengikut dari amalan rasuah. Apatah lagi untuk bergiat aktif mencegah jenayah rasuah. Mungkin kerana kurang kredibiliti atau takut dipulaukan. Keadaan ini bukan sahaja berlaku dalam kepimpinan jabatan atau organisasi kerajaan sahaja tapi juga dikalangan pimpinan NGO dan kepimpinan Politik negara.

CABARAN MENANGANI GEJALA RASUAH

Apabila kita berbicara mengenai keutuhan atau integriti dalam Perkhidmatan Awam, gejala rasuah, penyelewengan, salahgunakuasa dan salahlaku jenayah seperti pecah amanah adalah antara anasir buruk atau elemen negatif yang tidak boleh dipandang ringan atau dipandang remeh. Masalah rasuah, penyelewengan, dan salahgunakuasa tersebut perlu ditangani segera dan secara bersungguh-sungguh, dengan pendekatan yang terancang, bersepadu, bersistematik dan menyeluruh. Antara cabaran yang perlu dihadapi untuk mebanteras gejala rasuah:-

Menggerakan Kesedaran Rakyat supaya anti rasuah dan penyelewengan. Semua pihak, kursusnya semua peringkat kepimpinan organisasi kerajaan dan bukan kerajaan seharusnya memainkan peranan yang aktif untuk menyedarkan rakyat mengikut keupayaan dan bidang kuasa atau bidang pengaruh yang ada.

Meningkatkan Mutu Perkhidmatan Awam - Dari segi mekanismanya sudah pun ada iaitu dengan penubuhan JKP disemua peringkat pentadbiran Kerajaan Persekutuan dan Negeri. Apa yang dibimbangkan ialah samada ia akan berfungsi dengan baik atau tidak. Sekali lagi ia bergantung kepada daya usaha dan kegigihan ketua-ketua organisasi berkenaan.

Negara Tanpa Rasuah – sebagaimana dalam cabaran ke empat Wawasan 2020, iaitu mengwujudkan masyarakat yang penoh bermoral dan beretika, yang mana warganegaranya kukuh dengan nilai agama, kejiwaan dan didorong oleh tahap etika paling tinggi. Mungkinkah tercapai jika rasuah tidak dibenteras.

LANGKAH-LANGKAH MENCEGAH RASUAH

11.1. PERANAN PEMIMPIN DAN KETUA JABATAN

a) Melahirkan Budaya Organisasi Cemerlang

Isu-isu disiplin dan masalah moral dan akhlak di kalangan warga organisasi seharusnya ditangani secara tegas dan bijaksana. Nilai-nilai murni sebagaimana disarankan oleh Konvensyen JKP iaitu nilai teras dan kembangan hendaklah disemaikan dan bajai supaya ia subur menjiwai setiap warga organisasi. Kesebokan dengan projek-projek pembangunan hendaknya tidak menjadi alasan untuk lari dari tanggungjawab ini. Menggerakan JKP merupakan satu cabaran untuk melahirkan Budaya Kerja Cemerlang yang perlu dilakukan oleh ketua-ketua organisasi.

b) Pemimpin sebagai "role model"

Dalam sesebuah organisasi atau kelompok masyarakat, fungsi kepimpinan itu amat besar dan mutlak sekali. Pemimpin adalah merupakan role model dan "motor penggerak" untuk mencapai tujuan kewujudannya. Berjaya atau tidaknya sesebuah organisasi atau masyarakat dalam mencapai tujuan mereka, sebahagian besarnya ditentukan oleh cara-cara pemimpin dalam membimbing orang-orang yang dipimpinnya. Seseorang ketua atau pemimpin itu perlulah menjadi role model bagi warga organisasi yang diterajuinya. Jika sifat keperibadian dan nilai integriti yang tinggi menjadi asas kepimpinan, maka nilai-nilai yang sama dapat dilaksanakan dengan lebih mudah, berkesan dan berterusan di kalangan anggota-anggotanya.


Dalam buku The Tao of Leadership, di zaman Dinasti Han China, pengaruh pemimpin dikatakan sebagai mempunyai ripple effect iaitu:

“Your behavior influences others through a ripple effect. A ripple effect works because everyone influences everyone else. Powerful people are powerful influences... Remember that your influence begins with you and ripples outward. So be sure that your influence is both potent and wholesome.”

Sabda Rasullullah s.a.w.:

“Mana-mana pemimpin yang menguruskan urusan umat Islam sedangkan dia tidak mengambil berat dan tidak memperdulikan mereka, nescaya ia tidak akan masuk syurga bersama mereka.”
(Riwayat Muslim)

11.2. Peranan Individu (Pekerja)

a) Keazaman untuk menghindarkan diri dari terjerumus dalam kancah rasuah dan penyelewengan diri hendaklah sentiasa ada dalam setiap diri individu samada ia seorang pekerja biasa atau pemimpin dalam sesebuah jabatan. Bagi maksud ini renungilah petikan-petikan berikut:-

Allah s.w.t. berfirman:

“Wahai orang-orang yang beriman! Janganlah kamu mengkhianati (amanah) Allah dan rasulNya dan (janganlah) kamu mengkhianati amanah-amanah kamu, sedangkan kamu mengetahui (salahnya).”

Al-Anfal ayat 27,
Sabda Rasulullah s.a.w.;

“Tidak sempurna iman bagi orang yang tidak beramanah, dan tidak sempurna agama bagi orang yang tidak menepati janji." (Riwayat Muslim)

“Amanah itu membawa rezeki dan khianat itu menyebabkan kefakiran (kemiskinan dan kehinaan).
(Riwayat al-Dailami)

Rasulullah s.a.w. bersabda:

“Manusia yang paling dukacita (kerana azab) dihari Kiamat ialah seseorang yang berusaha mencari harta (kekayaan) secara tidak halal, maka harta itu akan membawanya ke Neraka.”
(Riwayat al-Bukhari)

Atas kesedaran itu, diharap setiap individu yang menjadi penjawat awam bolehlah berperanan mencegah rasuah yang antaranya dalah seperti berikut:-

Berpegang kepada prinsip agama dan nilai murni;
Tegas berlandaskan undang-undang dan peraturan ketika membuat keputusan;
Bebaskan diri daripada hutang berlebihan dan bina gaya hidup yang sepadan dengan pendapatan;
Utamakan perkhidmatan dari kepentingan diri
Teliti dalam setiap urusan
Ikhlas bekerja tanpa harapkan balasan
Segera membuat laporan percubaan meyogok
Muhasabah diri.

12. PENUTUP

Rasuah adalah suatu gejala dan jenayah yang amat berbahaya. Ia wujud akibat perilaku manusia yang tipis imannya, rendah asas akhlak, dhaif akal-budi, tamak, pilih kasih, dorongan nafsu dan cita-cita melulu demi kepentingan peribadi yang secara rakus mengumpul kekayaan material dan merebut pangkat atau kedudukan melalui jalan tidak sah. Justeru itulah, semua pihak khususnya penjawat awam seharusnya perlu prihatin untuk terus membanteras dan memerangi jenayah rasuah secara apa jua yang boleh dan termampu samada melalui perundangan, peraturan dan pendidikan. Dengan cara ini sahaja bukan sahaja keutuhan Perkhidmatan Awam dapat dipertahankan, malahan negara akan bebas dari gejala rasuah.

Keutuhan Perkhidmatan Awam



Badan Pencegah Rasuah Malaysia


Antara bentuk-bentuk jenayah kolar putih yang sering berlaku (major ) di kalangan masyarakat kita ialah rasuah atau korupsi. Ia bermaksud suatu perbuatan atau tindakan seseorang atau kumpulan yang memberi atau menerima sesuatu bagi mendapatkan sesuatu keistimewaan. Rasuah yang salah di sisi undang-undang ialah perbuatan yang melanggar peraturan atau undang-undang. Rasuah boleh berlaku dalam banyak cara. Antara bentuk-bentuk rasuah ialah :
i. Wang dan harta
ii. Kedudukan dan pengaruh
iii. Balasan,ganjaran, diskaun, komisen dan bonus
iv. Tawaran dan akujanji
v. Perkhidmatan dan pertolongan
vi. Peluang dan kesempatan
vii. Kepentingan, keistimewaan dan hak milik


5.10 Empat bentuk Rasuah :
i. Wang dan harta
ii. Kedudukan dan pengaruh
iii. Balasan,ganjaran, diskaun, komisen dan bonus
iv. Tawaran dan akujanji


5.4.2 KATEGORI RASUAH
Secara umumnya rasuah boleh dikategorikan seperti berikut :
















Pecah amanah bermaksud seseorang yang menyalahgunakan kepercayaan dan tanggungjawab yang diberikan kepadanya untuk kepentingan peribadinya ataupun orang lain yang ada hubungan dengannya. Contohnya seperti pegawai-pegawai yang sanggup melakukan bermacam-macam aktiviti yang tidak beretika kerana lebih mengutamakan arahan ketua daripada undang-undang kerajaan.
Penipuan bermaksud suatu perbuatan curang atau dalam bentuk kata-kata dusta dengan tujuan untuk memperdaya orang lain. Contohnya , seorang pegawai yang menipu ketuanya dengan tujuan untuk mendapat keistimewaan-keistimewaan tertentu dalam organisasinya.
Salahguna kuasa pula bermaksud seseorang yang menggunakan kedudukan dan pangkat yang ada padanya untuk kepentingan peribadi. Perbuatan ini dilakukan oleh golongan yang mempunyai pangkat dan pengaruh dalam sesebuah organisasi. Contohnya, seseorang pegawai yang meluluskan kontrak kepada pihak-pihak tertentu dan menerima wang atau keistimewaan-keistimewaan tertentu sebagai balasannya.
Politik wang pula bermaksud pemberian sogokan ( rasuah ) dalam konteks politik dalam bentuk wang ringgit, lesen, tender, saham, kemudahan istimewa, jawatan, percutian dan sebagainya.

2. Langkah-langkah membendung gejala Rasuah :
i. Memantapkan lagi pendidikan agama dan moral di dalam institusi keluarga, sekolah dan masyarakat
ii. Penguatkuasaan undang-undang yang lebih tegas.
iii. Mengadakan kempen-kempen kesedaran melalui seluruh media massa dan jentera pentadbiran Negara
iv. Menghidupkan budaya nasihat-menasihati dan tegur-menegur.

Menangani Rasuah

25.21 Kerajaan akan mempergiat usaha ke arah menghapuskan ruang dan peluang melakukan rasuah, penyelewengan dan salah guna kuasa dalam sektor awam dan swasta. Dalam sektor awam, tumpuan akan diberi kepada usaha mempertingkat tahap ketelusan dan akauntabiliti dalam perkhidmatan yang mudah terdedah kepada rasuah dan salah guna kuasa. BPR akan terus bekerjasama dengan semua pihak terutamanya agensi berisiko tinggi dalam usaha menangani amalan rasuah.

25.22 Pihak BPR akan mempelbagai inisiatif pendidikan masyarakat dan meningkatkan kempen melalui media mengenai kejelikan rasuah. BPR akan menggunakan pendekatan jangka panjang dan mensasar program pendidikanAkepada pelajar sekolah rendah dan menengah serta institusi pengajian tinggi.Di samping itu, BPR akan dilengkapkan dengan kaedah dan teknik terkini untuk meningkatkan keupayaan dan kemampuannya dalam bidang pencegahan,pengawasan dan sains forensik.